سپسیس یا عفونت خون وضعیتی است که در آن بدن بایک عفونت جدی می جنگد، اگر شما در وضعیت سپسیس قرار بگیرید، در وضعیت کاهش فشار خونکه به آن شوک می گویند خواهید بود. این وضعیت یا بدلیل سیستم های دفاعی بدن شما ویا بدلیل مواد سمی که توسط عوامل عفونی مثل باکتری، ویروس و یا قارچ ها ایجاد میشود، حاصل گردد.
به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز ، سپسیس یک بیماری جدی است که معمولاًتوسط باکتری ایجاد میشود.
سپسیس زمانی اتفاق می افتد که باکتری در ریه، روده ها، مجاری ادراری و مثانه،سمی تولید می کند که به سیستم ایمنی بدن و ارگانها و بافتهای بدن، حمله می کند.
می تواند بسیار خطرناک باشد زیرا در صورتیکه درمان نشود، برروی کلیه ها، ریه ها،مغز و گوش اثرات خطرناکی خواهد گذاشت.
در هر فرد ودر هر سنی اتفاق می افتد ولی بیشتر در شیرخواران کم سن که سیستمایمنی بدنشان به اندازه کافی رشد نکرده است و عفونت خیلی دیر از بدنشان دفع میشود وافرادی با سیستم ایمنی ضعیف مثل HIV شایع تر می باشد.
اگر درجه حرارت مقعدی شیرخوار شما ۴/۱۰۰ فارنهایت یا ۳۸ درجه سانتیگراد باشد وعلائمی شبیه خواب آلودگی، کم اشتهایی و مشکل تنفسی باشد، بهتر است به پزشک مراجعهکنید.
در بچه های بزرگتر علائم سپسیس ممکنست شامل تب(دهانی) بالای ۵/۹۹ فارنهایت و یا۵/۳۷درجه سانتیگراد باشد و همچنین خواب آلودگی، تحریک پذیری و شکایت از احساسگرما، باشد (گرگرفتگی)
اگر درجه حرارت بدن بچه شما نرمال باشد ولی هنوز نگران هستید بهتر است به پزشکمراجعه کنید.
Sepsis چیست؟
وقتی که بدن به عفونت و التهاب باکتریال بطور طبیعی، واکنش نشان دهد سپسیس اتفاقمی افتد. در سپسیس باکتریها سمی تولید می کنند که باعث انتشار وسیع التهاب درارگانهای بدن شده و درجه حرارت بدن فرد فشار خون و عملکرد ریه ها و دیگر ارگانهابسرعت تغییر می کند.
شیرخواران زیر ۲ ماه، بیشتر مستعد عفونت خون (sepsis) هستند زیرا سیستم ایمنیآنها هنوز بقدر کافی جهت دفع برخی از منابع عفونی، رشد نکرده است. همچنین در افرادیکه سیستم ایمنی آنها بوسیله بیماریهای مزمن و بیماریهایی مثل ایدز به مخاطره افتادهاست، شایعتر است.
علائم و نشانه های سپسیس:
در نوزادان علائم واضح کمتری دارد ولی این علائم از کودکی به کودک دیگر متفاوتممکنست باشد. غالباً این کودکان بیحال هستند واز خود نمی توانند مراقبت کنند.
برخی از علائم و نشانه های عفونت خون در نوزادان و کودکان شامل موارد زیراست:
۱-بی اشتهایی و اشکال در غذا خوردن
۲-تب (بالای ۴/۱۰۰ درجه فارنهایت و ۳۸ درجه) یا گاهی پایین آمدن غیرطبیعی درجهحرارت بدن
۳-ناتوانی و سستی و بی ارادگی
۴-لتارژی (بی تفاوت و نمی شنود)
۵-کاهش تن صدا (مثل گرفتگی صدا)
۶-تغییرات ریت قلب یا تاکی کارد است (سپسیس زودرس) و یا برادی کارد است (سپسیسدیررس) و سپسیس معمولاً با شوک همراه است.
۷-تنفس سریع یا دیسترس تنفسی
۸-آپنه (سیکلی که به مدت ۱۰ ثانیه تنفس نوزاد قطع میشود.)
۹-زردی
کودکان بزرگتر که مبتلا میشوند تب از طریق دهان بالای ۵/۹۹ فارنهایت یا ۵/۳۷درجه سانتی گراد، استفراغ و احساس طپش قلب داشته باشند. کودکانی که سپسیس داردمکنست بیماری آنها با یک عفونت مثل سلولیت شروع شودکه انتشار و شروع سلولیت، نشانهبدتر شدن بیماری است نه بهبود آن.
علل سپسیس چیست؟
باکتریها تقریباً، همیشه علت سپسیس نوزادان و کودکان می باشند. باکتریهایی مثل Ecoli، لیستریامنوسیتوژنز، نیسر یا مننژتیدیس، استرپتوکوک پنومونیه، هموفیلوسآنفولانزاتیپ B، سالمونلا و استرپتوکوک B بطور معمول بیشتر باعث ایجاد سپسیس درنوزادان و کودکان بیشتر از ۳ ماه میشوند.
نوزادان نارس که در بخش مراقبت ویژه NICU بستری میشوند، بشدت مستعد سپسیس هستندزیرا سیستم ایمنی آنها هنوز توسعه نیافته است و نسبت به سایر کودکان ابتدایی تر استو این نوزادان روشهای تهاجمی طولانی مدت مثل Iv line (خطوط داخل عروقی)، کتترهایمتعدد، و نیتلاسیون از طریق تراشه را خوب تحمل نمی کنند. انسریون جراحی (برش جراحی) در نوزادان کم سن جهت گذاشتن کتتر یا هر نوع تیوپ دیگری، می تواند مسیری را برایورود باکتریهایی که بصورت طبیعی در سطح پوست زندگی می کنند به داخل بدن نوزاد فراهمکرده و ایجاد عفونت نماید.
بیشترین علت سپسیس در نوزادان تازه متولد شده، ورود باکتریها در طی حاملگی مادر،زایمان و پس از زایمان به داخل بدن نوزاد می باشد. بعضی از حاملگی های پرخطر که میتواند باعث افزایش ریسک ابتلا به سپسیس در نوزاد شود شامل موارد زیر است:
۱-خونریزی
۲-تب مادر
۳-وجود عفونت در رحم یا جفت
۴-پارگی زودرس کیسه آمینوتیک (قبل ۳۷ هفته جنینی)
۵-پارگی کیسه آب (آمینوتیک) زودتر از موعد زایمان (۱۸ ساعت یا بیشتر قبل اززایمان)
۶-زایمان سخت وطول کشیده
GBS
بعضی باکتریها (بخصوص استرپتوکوک گروه B) توسط نوزادان تازه متولد شده می توانددریافت شود. دست کم از هر پنج زن حامله ای که حامل باکتری استرپتوکوک گروه B درواژن یا رکتوم خود هستند، یکی از آنها می تواند باکتری را به نوزاد خود در طیزایمان منتقل کند.
تشخیص و درمان سپسیس
هیچ نوع تست آزمایشگاهى قابل قبولى براى تشخیص زودرس سپسیس وجود ندارد. تظاهراتبالینى (فوق‌الذکر) به‌صورت‌هاى مختلف وجود داشته و غیر اختصاصى مى‌باشند. یافته‌هاى آزمایشگاهى ممکن است شامل لکوسیتوز با شیفت به چپ، ترومبوسیتوپنی،هیپربیلى‌روبینمی، و پروتئینورى باشند.
همچنین ممکن است لکوپنى ایجاد شود. در باکتریمى کلوستریدیائی، مالاریا،واکنش‌هاى داروئی، یا DIC ممکن است همولیز فعال به‌وجود آید. در DIC ممکن است شواهدتغییرات میکروآنژیوپاتیک در اسمیر خون محیطى دیده شود. به‌زودی، آلکالوز تنفسى دراثر هیپرونتیلاسیون و به‌دنبال آناسیدوز تنفسى و هیپوکسمى ایجاد مى‌شود. CXR داراىشواهد ARDS یا پنومونى زمینه‌اى خواهد بود. تشخیص قطعى نیازمند ایزولاسیونمیکروارگانیسم‌ها ازخون یا از محل موضعى عفونت است.
حداقل دو نمونه خون جهت کشت از دو محل مختلف سوراخ شده به‌وسیله سوزن باید تهیهگردد.
اگر کشت‌هاى خون منفى باشند، تشخیص به رنگ‌آمیزى گرم و کشت محل اولیه عفونت یاکشت بافت پوستى که به‌طور ثانویه دچار عفونت شده است، بستگى دارد.
در صورت ایجاد باکتریمى گسترده، اسمیر لایه بافى (buffy coat) خون محیطىمى‌تواند میکروارگانیسم‌ها را نشان دهد.
علائم و نشانه های سپسیس در نوزاد ممکنست مبهم باشد. تستهای آزمایشگاهی نقش مهمیدر قبول یا رد سپسیس بازی می کند این آزمایشات شامل:
۱-تست خون (شامل شمارش گلبولهای سفید و قرمز خون) و کشت خون، ممکنست تمامباکتریهای موجود در خون را نشان دهد.
۲-آزمایش ادرار که معمولاً توسط گذاشتن کتتراستریل بین مثانه و حالب گرفتهمیشود. (سوپراپوپک) این آزمایشات میکروسکوپی و کشت ادرار، برای ارزیابی حضور باکتریدر ادار است.
۳-ممکنست LP انجام شود که بستگی به سن وعلائم نوزاد دارد. یک نمونه مغزی نخاعیاگر آزمایش و کشت انجام شود امکان اینکه نوزاد مبتلا به مننژیت شده یا نه؟ را مشخصمی کند.
۴-گرافی ها، بخصوص از قفسه سینه (جهت اطمینان از عدم وجود پنومونی) گاهی انجاممیشود.
۵-اگر نوزاد هر نوع لوله گذاری در بدن داشته باشد (آنژیوکت، کتتر یا شنت) ازمایع داخل آن ممکنست جهت بررسی علائم عفونت نمونه گرفته شود.
نوزاد مبتلا به سپسیس یا حتی موارد مشکوک به آن، در بیمارستان جهت درمان بستریمی شوند و با دیدن علائم عفونت نهفته، پزشکان آنتی بیوتیکهای قوی تزریقی را برایمقابله با عفونت در نوزاد شروع می کنند.
قطعاً، پزشکان برای عفونت نوزادان، آنتی بیوتیک تراپی را حتی قبل از تشخیص قطعی،شروع می کند. اگر علائم ظاهر شود معمولاً آنها مایعات وریدی را جهت هیدراته کردننوزاد و داروهای فشار خون را برای بهتر نگهداشتن عملکرد قلب، و داروهای تنفسی رابرای کمک به تنفس موثر در نوزاد شروع می کنند.
آیا می توان از سپسیس پیشگیری کرد؟
اگر برای همه انواع روش پیشگیری وجود ندارد ولی در بعضی موارد می توان پیشگیریکرد. بطور مثال: انتقال باکتری گروه استرپتوکوک B از مادر به نوزاد طی زایمان.
زنان حامله در طول ۳۷-۳۵ هفته حاملگی و همچنین درست قبل از زایمان می توانند تستسواپ ساده را انجام دهند تا تعیین شود که آیا آنها باکتری GBS را دارند یا خیر؟
اگر خانمی تست مثبت GBS داشته باشد می تواند آنتی بیوتیک تزریقی را در طی زایماندریافت کند.
خانمهای حامله ای که حامل GBS هستند زمانی های ریسک هستند که:
در طول زایمان تب داشته باشند، پارگی زودرس کیسه آب داشته باشند، زایمان طولکشیده داشته باشند یا فرزند دیگریشان سپسیس با دیگر بیماریهای GBS مثل پنومونی یامننژیت داشته باشند.
خانمی که یکی از این ریسک فاکتورها را داشته باشد می تواند آنتی بیوتیک تزریقیرا برای کاهش ریسک انتقال باکتری به فرزندش دریافت کند.
امروزه برخلاف اطمینان از نوع پنومونی و هموفیلوس آنفولانزا تیپ B که می تواندباعث یا باکتریمی و عفونت خون شود، متاسفانه در نوزاد ایمنی مثل واکسیناسیون بطورروتین انجام میشود.
چه وقت فرزندتان را به دکتر ببرید؟
در نوزادان تازه متولد شده و نوزادان (تا یک ماه)، چون علائم خیلی سخت تشخیصداده میشود پیشنهاد میشود که نوزاد را به نزد پزشک برده و مراقبتهای پزشکی فوری رادریافت نماید اگریکی از علائم زیر مشاهده شده:
- کم شیر خوردن یا عدم شیرخوردن
- تب ۱۴/۱۰۰ فارنهایت یا ۳۸ درجه سانتیگراد و بالاتر از آن بطریق رکتال) درنوزادان تازه متولد شده و یا نوزادان تا یک ماه،
- صنجر تنفسی (تلاش تنفسی) یا تنفس غیر عادی
- تغییر رنگ پوست (رنگ پریده یا کبود)
- خواب آلودگی و بی تفاوتی
- تغییر در تن صدای نوزاد و یا گریه های جیغ مانند و بیش از حد
- تغییر در تن عضلانی، سفتی یا شلی خاص
- کاهش یا افزایش ضربان قلب نسبت به حد طبیعی
- تورم یا برجستگی ملاجها (فونتانلها) در نوزادان
- هرگونه تغییر رفتار یا حرکاتی که شما را نگران کند.
همه علائم و نشانه ها به این معنی نیست که فرزندتان مبتلا به سپسیس است اما درنوزادان زیر ۳ ماه باید نوزاد فوراً کنترل شده تا مطمئن شویم که اشتباهی رخ ندادهاست
:: بازدید از این مطلب : 2553
|
امتیاز مطلب : 2
|
تعداد امتیازدهندگان : 2
|
مجموع امتیاز : 2
عضو شوید
عضویت سریع
آمار مطالب
آمار بازدید
